W naszej codziennej pracy z pacjentami często spotykamy się z osobami po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego. Są oni operowani różnymi metodami, przez różnych chirurgów, a co za tym idzie otrzymują bardzo różne zalecenia dotyczące usprawniania.Jednym z zagadnień będących źródłem kontrowersji jest zastosowanie ortez.

Na rynku dostępne są przeróżne modele począwszy od zwykłych neoprenowych opasek, aż na skomplikowanych inżynieryjnie produktach wspomagających i odtwarzających naturalną biomechanikę stawu skończywszy.

W literaturze zagadnienia zazwyczaj wyróżniane są dwa rodzaje stabilizatorów. Modele „rehabilitacyjne” charakteryzujące się uniwersalną konstrukcją zazwyczaj z możliwością ograniczenia zakresu ruchu, oraz modele „funkcjonalne” dokładnie dopasowane do rozmiaru stawu, a często też do konkretnej dysfunkcji, czy rodzaju operacji.

W badaniach naukowych wielokrotnie podejmowano próby odpowiedzi na pytania, czy i jak używać ortez po ACLR.

Hiemstra [1] w swojej pracy badał takie parametry jak zakres ruchu, poziom bólu, ilość leków przeciwbólowych. W 2 tygodniowym okresie po operacji właściwie nie stwierdził on różnic pomiędzy pacjentami noszącymi stabilizator i nie używającymi go. Jedyną różnicą było zwiększenie ilości problemów z rozejściem się rany. Niektóre schematy postępowania, z którymi spotykamy się w naszej praktyce zakładają używanie ortezy przez pierwsze 6 tygodni od zabiegu, często zablokowanej w wyproście. Prowadzi to do problemów z odzyskaniem zakresu ruchu oraz utrzymujących się obrzęków.

W innym badaniu Mayr [2] porównywał 2 rodzaje stabilizatorów miękki wypełniany wodą i sztywny stosowane przez okres 6 tygodni. Stwierdził zmniejszenie obrzęku w pierwszej fazie po operacji w grupie używającej opaski miękkiej. W odległej 6 i 12 miesięcznej obserwacji zaobserwował nieznacznie lepsze wyniki na skalach oceny funkcjonalnej (Lysolma i IKDC) które jednak nie przekroczyły progu istotności klinicznej. Dla zakresu ruchu, poziomu niestabilności i zaniku mięśni różnic nie było.

Kolejną pracę porównującą stabilizator miękki (neoprenowy) i funkcjonalny opublikował Birmingham [3]. Oceniał wyniki w skalach ACLQL, Tengera, podskok, poziom niestabilności (mierzony urządzeniem KT100), oraz zanik mięśni. W 12 i 24 miesięcznym okresie obserwacji nie stwierdził różnic, zwrócił jednak uwagę, że pacjenci używający stabilizatora funkcjonalnego mieli wyższy poziom pewności siebie (self confidence) w posługiwaniu się operowaną kończyną. To ważna obserwacja znajdująca potwierdzenie w naszej praktyce. Często mamy do czynienia z pacjentami zakładającymi ortezę na podróż autobusem lub na wizytę w centrum handlowym (lub w inne miejsca gdzie jest dużo ludzi i zwiększa się ryzyko nieprzewidzianych, potencjalnie niebezpiecznych dla operowanej nogi zdarzeń).

Przeglądy piśmiennictwa [4,5] analizujące zagadnienie stosowania stabilizatorów po ACLR pozwalają na wyciągnięcie w miarę spójnych wniosków.Oto one:Podobnie jak w poprzednich przeglądach systematycznych, żadne badanie nie wykazało istotnej klinicznie korzyści dla stosowania ortez lub ograniczania zakresu ruchu stawu kolanowego. Nie stwierdzono także wpływu ortezy na kontrolę bólu, poziom niestabilności czy też czas trwania i przebieg rehabilitacji. Dodatkowo, żadne z badań nie wykazało pogorszenia się stanu stawu w wyniku braku ortezy.

Ortezowanie po rekonstrukcji ACL nie jest konieczne, ani korzystne, a pełny zakres ruchu jest bezpieczny. Chociaż niektóre badania w literaturze wspierają stosowanie ortez po rekonstrukcji ACL, w obecnym przeglądzie stwierdzono, że kilka przeglądów systematycznych i innych raportów na ten temat nie zaleca ich stosowania. Orteza po rekonstrukcji ACL nie wydaje się zmniejszać bólu, mieć wpływu na funkcjonowanie pacjenta, rehabilitację i stabilność. Oczywiście próba odpowiedzi na pytanie, czy w ogóle i jak używać ortez po ACLR pozostaje sprawą otwartą. W naszej praktyce staramy się unikać ich stosowania respektując wytyczne m. in. z powyższych badań. Oczywiście mamy też na uwadze zalecenia lekarskie będące konsekwencją przebiegu samego zabiegu (czasami nie wszystko idzie książkowo) oraz preferencje pacjenta.

Osobnym zagadnieniem jest sytuacja w której mamy do czynienia z uszkodzeniami współtowarzyszącymi, uszkodzeniami więzadeł pobocznych, naprawą łąkotek, czy też powierzchni stawowej. W tych sytuacjach zastosowanie stabilizatora ograniczającego zakres ruchu jest konieczne i jest bezpośrednią konsekwencją biomechaniki, ale o tym może kiedyś.

Bibliografia:

1. Knee immobilization for pain control after a hamstring tendon anterior cruciate ligament reconstruction: a randomized clinical trial; Hiemstra LA Heard SM Sasyniuk TM Buchko GL Reed JG Monteleone BJ ; Am J Sports Med. 2009 Jan;37(1):56–64. Epub 2008 Sep 18

2. Rehabilitation results following anterior cruciate ligament reconstruction using a hard brace compared to a fluid-filled soft brace; Mayr HO Hochrein A Hein W Hube R Bernstein A; Knee. 2010 Mar;17(2):119–26. Epub 2009 Aug 13

3. A randomized controlled trial comparing the effectiveness of functional knee brace and neoprene sleeve use after anterior cruciate ligament reconstruction; Birmingham TB Bryant DM Giffin JR Litchfield RB Kramer JF Donner A Fowler PJ ; Am J Sports Med. 2008 Apr;36(4):648–55. Epub 2008 Jan 11

4. Rehabilitation After Anterior Cruciate Ligament Reconstruction: A Systematic Review; Kruse, L.M. Gray, B. Wright, R.W; The Journal of Bone & Joint Surgery Issue: Volume 94(19), 3 October 2012, p 1737–1748

5. Knee Bracing After Anterior Cruciate Ligament Reconstruction; Rodríguez-Merchán, E Carlos; Orthopedics (Online); Thorofare Tom 39, Nr 4,(2016): 602-609

POZOSTAŁE ARTYKUŁY

SKOMENTUJ TEN ARTYKUŁ

POZOSTAŁE ARTYKUŁY

SKOMENTUJ TEN ARTYKUŁ

Autor: Adam Bronikowski

Copryright © 2020 | Wiedza w Ruchu | Wszelkie prawa zastrzeżone - create by Mainet.pl

Polityka Prywatności | Polityka Cookies

Zapisuje się do newslettera, i wyrażam zgodę na przesyłanie na mój adres e-mail informacji o nowych artykułach, jednocześnie

akceptując politykę prywatności.

Zapisuje się do newslettera, i wyrażam zgodę na przesyłanie na mój adres e-mail informacji o nowych artykułach, jednocześnie akceptując politykę prywatności.

NEWSLETTER

ZNAJDŹ NAS NA:

| Copryright © 2019 | Wiedza w Ruchu | 

Wszelkie prawa zastrzeżone - create by Mainet.pl